Innowacyjny produkt finansowy wspierający rozwój gospodarki mieszkaniowej w Polsce. Koncepcja modelowego rozwiązania: wyniki badań

Zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych oraz poprawa warunków mieszkaniowych rodzin w Polsce, w tym w szczególności rodzin wielodzietnych, stanowi jedno z największych wyzwań społecznych i ekonomicznych. Narzędziem pomocnym w sprostaniu temu wyzwaniu może być innowacyjne rozwiązanie finansowe, wdrażane w relatywnie krótkim czasie, wykorzystujące przekierowywanie części strumieni pieniężnych z programu „Rodzina 500+” z wydatków konsumpcyjnych na wydatki inwestycyjne. Monografia zawiera propozycję takiego właśnie rozwiązania, opracowanego w ramach projektu pn. „Model innowacyjnego instrumentu finansowego wspierającego rozwój mieszkalnictwa – od koncepcji do wdrożenia”, finansowanego ze środków Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach programu „Dialog”.

Publikacja zawiera propozycję preferencyjnego kredytu mieszkaniowego skierowanego głównie do rodzin wielodzietnych. Dowolny bank komercyjny mógłby udzielać kredytów hipotecznych ujednoliconych pod względem treści umowy, oprocentowania i sposobu zabezpieczenia. Finansowanie byłoby udzielane m.in. na zakup mieszkania na rynku pierwotnym lub na budowę domu jednorodzinnego (do około 140 m2 powierzchni użytkowej). Zabezpieczeniem byłaby hipoteka umowna na rzecz banku. Preferencyjny kredyt polegałby na tym, że udzielano by go bez konieczności wniesienia wkładu własnego. Drugą formą zabezpieczenia byłaby cesja praw do przekierowania strumienia świadczeń wychowawczych pochodzących z programu „Rodzina 500+”, które w uzgodnionej kwocie byłyby przelewane bezpośrednio z budżetu państwa na rachunki banków służące do spłaty rat kredytu.

Koncepcja jest oparta na mechanizmach wolnorynkowych – zarówno z punktu widzenia banku oraz dewelopera, jak i rodziny nabywającej nieruchomość. Dodatkowo projekt zakłada podjęcie działań w zakresie ochrony środowiska oraz promowania odnawialnych źródeł energii (OZE) przez innowacyjny produkt kredytowy.

Mariusz Andrzejewski – doktor habilitowany nauk ekonomicznych, profesor nadzwyczajny Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. Dziekan Kolegium Ekonomii, Finansów i Prawa UE w Krakowie, kierownik Katedry Rachunkowości Finansowej.

Ewelina Pawłowska-Szawara – doktor nauk społecznych w dyscyplinie ekonomia i finanse, pracuje w sektorze bankowym jako zastępca kierownika placówki bankowej oraz jako ekspert finansowy.

Jolanta Stanienda – doktor nauk ekonomicznych w dyscyplinie ekonomia i finanse Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. Kierownik naukowy projektu MNiSW w ramach programu „Dialog” o tematyce ekonomii społecznej.