Złoty środek. O przyjemnościach cierpienia i poszukiwaniu sensu

"Złoty środek. O przyjemnościach cierpienia i poszukiwaniu sensu" to poruszający i zabawny traktat o tym, dlaczego lubimy się bać, płakać, albo czerpiemy radość z bólu. Arystoteles uważał, że ważnym działaniem człowieka jest unikanie cierpienia jako doznania przeciwnego naturze. I na pierwszy rzut oka wydaje się to nie podlegać dyskusji. Czy lubimy, kiedy nas boli? Czy lękamy się cierpieć fizycznie w wyniku wypadku lub psychicznie na przykład na skutek żałoby po kimś bliskim? Oczywiście nie lubimy, a co więcej, unikamy nawet myślenia o tych hipotetycznych zdarzeniach. Jednocześnie natomiast chodzimy do kina na filmy, które mają wzbudzić w nas grozę i niepokój. Indukujemy sobie lęk, czytając horror. Boimy się, to prawda, a jednak nie potrafimy oderwać się od lektury. Słuchamy smutnych piosenek, pławiąc się w melancholii, spędzamy mnóstwo czasu na snuciu czarnych scenariuszy. Niektórzy z nas uwielbiają tajski masaż, choć wiąże się on z fizycznym bólem rozciąganych mięśni i stawów. Ćwiczymy, aż w końcu spływa na nas ból zmęczonego ciała. Wiele osób poszukuje seksualnej rozkoszy w praktykach BDSM. Gdzie w tym wszystkim sens, gdzie logika? W swej przewrotnej, pełnej humoru książce Paul Bloom wyjaśnia, dlaczego z nieprzyjemnych doświadczeń czerpać możemy tyle radości. Wyjaśnia, jak to się dzieje, że doznanie przyjemności potęgować można poprzez pewne rodzaje bólu. Ból to bowiem niezwykle przydatne narzędzie. Ewolucyjnie powstał, by ostrzegać przed niebezpieczeństwem. Świadome używanie go może skutecznie odwracać uwagę od lęków. Potrafi nawet pomóc w samodoskonaleniu i nie chodzi tu bynajmniej o praktyki średniowiecznych biczowników czy innych ascetów. Cierpienie może być sygnałem. Sygnałem mówiącym o wewnętrznej sile lub przeciwnie: wołaniem o pomoc. Strach i smutek często stają się elementami fantazji. Ale prawda jest też taka, że wysiłek, który rzecz jasna powoduje cierpienie, pozwala nam przekraczać granice. Jak mówił Epikur, im większa trudność, tym więcej chwały w jej przezwyciężaniu. Możemy dodać, że też o wiele lepiej smakują owoce takiego wysiłku. Paul Bloom udowadnia, że cierpienie jest jednym z najważniejszych czynników, które nadają naszemu życiu sens. Bez niego życie mogłoby być po prostu nudne.