Krew i srebro

Pewnego wieczoru, po kolacji, podczas jednej z moich comiesięcznych wizyt w domu rodziców w Durbanville, w Cape Town, mój ojciec Gustaw wręczył mi odręcznie narysowaną mapę wraz z wystukanymi na maszynie wskazówkami, prowadzącymi do skarbu, o którym słyszałem od dzieciństwa. Zrobił to zaraz po kawie, kiedy przeszliśmy do gabinetu, gdzie jak zwykle usiadł przy swoim biurku z rolowanym blatem, podczas gdy Kathleen, moja macocha, krzątała się, zbierając ze stołu naczynia i myjąc je po posiłku. Pewnie z powodu nieczytelnego pisma, ojciec przepisał odręczne instrukcje na starej maszynie Olivetti. Pamiętam ją z dzieciństwa z jej wytartą literą „a”. Jan Głażewski (Janek) urodził się w 1953, w Paarl, w Południowj Afryce, jako syn polskich imigrantów. Po urodzeniu zdiagnozowano u niego ciężką hemofilię. Kiedy w 1985 roku, w wieku 32 lat rozpoczął obiecującą karierę w Instytucie Prawa Morskiego i Ochrony Środowiska na UCT, wynik przeprowadzonego u niego testu na obecność wirusa HIV okazał się pozytywny. Zarażenie nastąpiło za pośrednictwem krwiopochodnych leków, stosowanych u chorych na hemofilię. Jan dowiedział się wówczas, że ma przed sobą cztery lata życia i dla-tego ożenił się dopiero wiele lat później. Pomimo problemów zdrowotnych i innych przeszkód, Jan odnosił sukcesy w dziedzinie prawa ochrony środowiska i między innymi przyczynił się do wpisania praw środowiskowych do konstytucji Namibii i Republiki Południowej Afryki. Jest też autorem wiodącego podręcznika do nauki tego przedmiotu: Prawo Ochrony Środowiska w Afryce Południowej. W 2019, w pierwszym roku po przejściu na emeryturę, Janowi udało się spełnić marzenie życia i odnaleźć rodzinne srebra, zakopane przez jego ojca osiemdziesiąt lat wcześniej, w momencie wybuchu drugiej wojny światowej na terenach dawnej Polski, dziś Ukrainy. Wykorzystał do tego schematyczną mapkę narysowaną przez ojca, a pomogli mu Ukrainiec z wykrywaczem do metalu i dwudziesto-ośmioletnia siostrzenica, Layla.