Professional Learning Communities. Tworzenie kultury refleksyjnego dialogu zawodowego nauczycieli

Tworzenie kultury refleksyjnego dialogu zawodowego nauczycieli

Można założyć, że każdy nauczyciel wie, jak ważny jest dla niego rozwój zawodowy. Wśród podstawowych powodów, dla których podejmują różnorodne działania w tym celu, są wymagania ze strony państwa, dyrektora, społeczeństwa oraz osobista potrzeba samorozwoju. Nie mniej ważna jest konieczność zdobywania nowych zaświadczeń wymaganych w sytuacjach ubiegania się o awans zawodowy. Ważna jest więc wiedza nauczycieli odnośnie ważności i potrzeb w zakresie rodzajów i form własnego rozwoju zawodowego. Współpraca w organizacjach uczących się pozwala rozwijać umiejętności identyfikowania, oceniania i doceniania swoich możliwości, praw i potrzeb, umiejętności współpracy i działań synergicznych pozwalających rozwiązywać różnorodne problemy. Prowadzi to do refleksyjnej postawy, do autonomiczności i umiejętności radzenia sobie w życiu i postrzegania swojej pracy przez nauczyciela jako organizatora działań, które mają sens dla własnego rozwoju i dla rozwoju ucznia. Partycypacja nauczycieli i poczucie własnej skuteczności można też uznać jako ważne źródło wewnętrznej motywacji nauczycieli. Dla polskiej koncepcji profesjonalnego rozwoju nauczycieli warto zarekomendować doświadczenia japońskiego i singapurskiego systemu uwzględniającego czynnik społeczny jako wyznacznik organizacji uczącej się. Organizacji, która skutecznie kształtuje świadomość własnych obowiązków nauczycieli wobec wspólnoty, rozwija sprawność sieci komunikacyjnej oraz sprzyja równoważeniu budowania tożsamości osobistej i tożsamości społecznej. Wartości te są kształtowane poprzez wspierające i dzielone przywództwo, kreatywność zbiorową, wspólne wartości i wizję, wspólne praktyki osobiste oraz sprzyjające warunki dla utrzymania społeczności uczącej się. Założeniem szkoły jako instytucji wspierającej działania w PLC powinno być tworzenie właściwej kultury organizacyjnej, zapewniającej atmosferę zaufania, otwartości i szczerości oraz sprzyjania relacjom między nauczycielami, uczniami i rodzicami. Stworzenie dobrej kultury organizacyjnej będzie przekładać się na poczucie bezpieczeństwa, motywację, zaangażowanie, na wzrost indywidualnej efektywności i poczucie satysfakcji. Mam nadzieję, że przybliżenie idei Professional Learning Communities pozwoli zwłaszcza dyrektorom szkół i nauczycielom szeroko i kompleksowo spojrzeć na potrzebę tworzenia kultury współpracy w celu tworzenie nowych wartos´ci oraz cia?głego, stopniowego ulepszania procesu kształcenia ukierunkowanego na efekty rozwojowe uczniów.