Na moście pożegnań. Saga kresowa. Tom 2

Lato 1941 W powietrzu unosił się letni zaduch, było gorąco. Stefania jak zwykle narzekała, że czuje zapach bagna. W słoneczne niedzielne popołudnie siedziały z córką w domu, szczęśliwe, że dzisiaj nie muszą iść do pracy. Nie mogły, jak kiedyś, posiedzieć w sadzie ze szklanką kompotu. Bały się, że ktoś z sąsiadów doniesie, a nie chciały kłopotów. Praca w kołchozie była przymusem, chodziły na zmianę, odrabiały zlecone prace jak pańszczyznę. Nowa władza skrupulatnie kontrolowała obecność. Nikt nie pytał, jak się czują i czy mają siłę pracować. Nieraz deszcz kapał za kołnierz, wiało śniegiem, a trzeba było iść. Stanisław za każdym razem powtarzał:

– Wot tak skazał bidniak, kaniołku nadzioł, w kołchoz poszoł…

Wkładał swoją czapkę i szedł z musu, niechętnie, wlokąc się noga za nogą.

Stefania z Janką dostały przydział do obory, tam było trochę cieplej i miały mleko. Co prawda z udoju rozliczano je skrupulatnie, ale zawsze mogły napić się chociaż odrobinę. W kołchozie była też Tećka, ślubny prezent Janki. Nie chciały jej oddawać, tłumaczyły, że w domu potrzebna, mlekiem dzielą się z sąsiadami, ale nie było dyskusji. Porykująca rozpaczliwie Tećka została zabrana i stała się kołchozową krową. Czasami Stefanii udało się schować małą buteleczkę mleka i przynieść Julkowi. Janka nie wiedziała, jak matka to robi, że nigdy nikt niczego u niej nie znalazł. Jednak Stefania nie chciała o tym rozmawiać, tłumaczyła, że dla swojego dziecka zrobi dużo więcej niż tylko kradzież jednej małej buteleczki mleka. Czasem na tej odrobinie gotowali zacierki z burej mąki, dolewając do mleka bardzo dużo wody. Smakowała im ta biedazupa bardzo, ale i tak byli głodni. Julek schudł, rósł i dalej się jąkał. Stefania miała nadzieję, że jak minie wojna, to i jąkanie przejdzie. Chłopiec niechętnie się odzywał, wiejskie dzieciaki nazywały go Jątek i śmiały się z niego. Najlepszy przyjaciel, Henio Szlechter, nazywany Niuśkiem, nie śmiał się i nie dokuczał. Widywali się codziennie i tylko przy nim Julek miał odwagę mówić, a nawet śmiać się głośno.

Księgarnie i biblioteki są pełne sag, ale ta jest wyjątkowa. Prawdziwa, wzruszająca, nielukrowana. W dodatku bardzo dobrze napisana. Polecam!