Księga kabał królowej Sobieskiej

Rękopis [Księga kabał królowej Sobieskiej] nie został dotąd tak wszechstronnie opracowany i skomentowany jako źródło do poznania mentalności w drugiej połowie XVII wieku, zwłaszcza zaś oceny oddziaływania na nią i roli, jaką w tym oddziaływaniu odgrywały wzorce myślenia magicznego. Przez autora (autorów) tego tekstu zostały one do pewnego stopnia uprawomocnione przez odwoływanie się do autorytetu Biblii, a także do tradycji mistyki żydowskiej, czyli właśnie kabały. Ta bowiem w okresie wczesnonowożytnym, szczególnie w wiekach XVI–XVII, łączona bywała z tradycją neoplatońską, tak charakterystyczną dla prądu humanistyczno- renesansowego. Owe relacje między świadomością magiczno- -kabalistyczną a elementami prądów filozoficznych omówiono wyczerpująco i w niektórych punktach w sposób odkrywczy w erudycyjnym wstępie [… ].

Wartość poznawcza tego wstępu oraz komentarzy szczegółowych odnoszących się do rękopiśmiennego tekstu Księgi kabał królowej Sobieskiej jest spora także dla większego grona odbiorców niż wąski tylko krąg specjalistów [… ]. Tekst uświadamia doniosłość oddziaływania mentalności magicznej na sposób pojmowania i opisywania rzeczywistości w epoce określanej w kulturze Zachodu jako „wiek rozumu”, czyli na przełomie XVII i XVIII wieku. [… ] Inną jeszcze godną podkreślenia zaletą publikacji jest uprzystępnienie czytelnikowi polskiemu nie tylko oryginału w poprawnej, zweryfikowanej wersji językowej, ale także jego treści w języku polskim dzięki szczegółowemu omówieniu we wstępie; konkretnych, drobiazgowych „przepisów” lekarsko-magicznych na różnego rodzaju dolegliwości czy nawet choroby. Informacje te mogą stanowić wartościowy, wiarygodny klucz pojęciowy dla badaczy rozmaitych tekstów, także poetyckich, reprezentatywnych dla kultury literackiej polskiej i europejskiej drugiej połowy XVII wieku.