Edukacja estetyczna a kształcenie postawy kreatywnej

Edukacyjne oddziaływanie sztuki może występować w dwóch formach: w percypowaniu i przeżywaniu piękna dzieł oraz w organizowaniu swobodnej aktywności twórczej i działaniu ekspresyjno-kreatywnym. Człowiek może być edukowany przez sztukę zarówno wtedy, gdy ogląda, słucha, czyta, jak i wówczas, gdy maluje, śpiewa lub interpretuje słowa czy dźwięki w sposób osobisty i zindywidualizowany. Oba wspomniane aspekty mają swój sens wychowawczy w odniesieniu do wszystkich dyscyplin artystycznych włączanych do procesów wychowania. Sztuka skierowana jest przede wszystkim ku siłom duchowym i wnętrzu człowieka. Dzięki sztuce niektóre jego dyspozycje, jak empatia, wrażliwość, wyobraźnia, zdolność do reagowania na bodźce świata zewnętrznego ujawniają się ze szczególną intensywnością. Wartości, jakie niesie sztuka, jako dobra-środki doskonalą człowieka, pełniąc rolę służebną wobec ostatecznego celu jego bytowania.

Pedagog opowiada się więc za szeroką koncepcją sztuki, obejmującej nie tylko plastykę, muzykę, literaturę, teatr, lecz także nowe gatunki, jak film, fotografia oraz pojawiające się we współczesnej kulturze sztuki „nieczyste” – zasługujące na baczną uwagę zjawiska artystycznego pogranicza. Dla pedagoga sztuka to w jednakowym stopniu wytwór, produkt, dzieło, co aktywność, twórczość, działanie. Pogląd taki ma istotne znaczenie dla praktyki edukacyjnej i wychowawczej.