Zawichost 1205

Bitwa pod Zawichostem, stoczona w 1205 roku przez wojska książąt Leszka Białego i Konrada Mazowieckiego z Rusinami pod wodzą księcia halicko-włodzimierskiego Romana Mścisławowicza, była jednym z najważniejszych starć okresu rozbicia dzielnicowego w Polsce.

Był to jeden z kluczowych epizodów rozpoczętej wiele lat wcześniej walce o dominację nad Galicją, Wołyniem i wschodnią Małopolską. Bitwa zakończyła się zwycięstwem oddziałów polskich i śmiercią Romana na polu bitwy. Do walki o schedę po nim włączyli się zwycięski Leszek Biały i król Węgier Andrzej II. Próbą kompromisu było założenie Królestwa Galicji, którego tron objęła para małoletnich monarchów – węgierski królewicz Koloman i Salomea, córka Leszka Białego. Chociaż ten twór szybko upadł, stał się podstawą późniejszych roszczeń Habsburgów do obszarów, z których po rozbiorach Polski utworzono austriacką prowincję Galicję i Lodomerię. Artur Foryt przedstawia okoliczności i przebieg konfliktu polsko-ruskiego oraz wojskowość w naszej części Europy na przełomie XII i XIII wieku.